Eiwit is een van de macrovoedingsstoffen en wordt ook wel proteïne genoemd. Er kan onderscheid worden gemaakt in dierlijke en plantaardige eiwitten. Eiwitten leveren niet alleen calorieën maar ook aminozuren. Dit zijn de bouwstenen voor het eiwit in de lichaamscellen en dus belangrijk om ons lichaam van dag tot dag te laten functioneren. Dierlijke eiwitten worden complete eiwitten genoemd omdat deze alle aminozuren bevatten die nodig zijn voor ons lichaam. Hoewel plantaardige eiwitten vaak maar in kleine mate aminozuren bevat hebben beide soorten eiwitten hun eigen specifieke voedingsstoffen die belangrijk zijn om gezond te blijven.
Het eten van eiwitten is dus belangrijk om je gezondheid in stand te houden. Eiwit in eten kan 22 verschillende soorten aminozuren bevatten. 13 hiervan kan het lichaam zelf aanmaken, de andere 9 worden beschouwd als essentiële aminozuren en moeten we uit onze voeding halen. De aminozuren worden door het lichaam gebruikt voor de aanmaak van hormonen en neurotransmitters, het ontgiften van weefsel en de aanmaak van lichaamseigen eiwitten. Daarbij helpt het eten van eiwitten om op gewicht te blijven of zelfs af te vallen omdat dit relatief lang een verzadigd gevoel geeft, soms wel langer dan koolhydraten en vetten. Hierdoor heb je minder snel zin om te snacken en eet je dus minder. Ook is eiwit belangrijk voor de instandhouding van spierweefsel, vooral wanneer je bij het afvallen een te kort aan calorieën binnen krijgt. Het lichaam zou normaal de energievoorraad aanbreken waardoor spieren langzaam afbreken. Wanneer je een eiwitrijk dieet volgt wordt het spierweefsel zo veel mogelijk behouden en verkleint ook de kans op botontkalking. Ook heeft eiwit een thermogeen effect. Dit betekent dat een deel van de calorieën geleverd door eiwitten direct na de consumptie omgezet worden in warmte. De energie uit eiwitten wordt dus net wat minder goed benut dan de energie die we verkrijgen uit koolhydraten en vetten.
Een hogere inname van eiwitten kan echter ook een negatief effect hebben. Onderzoeken tonen een duidelijk verband tussen de inname van eiwit en het risico op diabetes type 2. Dit verband is echter alleen gelegd bij vrouwen en geldt voor eiwitten uit dierlijke producten.
We kunnen dus wel stellen dat het belangrijk is dat je genoeg eiwitten binnen krijgt. Het is dan wel handig als je weet in welke producten je eiwitten vindt en in welke maten ze aanwezig zijn. Dierlijke eiwitten bevatten de meeste aminozuren en hebben dus het grootste effect op ons lichaam. Zoals de naam al zegt komen deze eiwitten voor in dierlijke producten. Denk hierbij aan vlees, vis, melk en kaas. Plantaardige eiwitten vinden we in producten zoals brood, peulvruchten, noten en paddenstoelen. De aminozuren hierin zijn echter minder sterk aanwezig en soms moeilijk te verteren. Vegetariërs en veganisten zullen dus beter moeten letten op de producten die ze consumeren. Gemiddeld hebben volwassenen 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag nodig. Kinderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven hebben vaak meer eiwitten nodig.
